काठमाडौ । पहिलो धिमे एबं नौबाजा बजाउने महिला इन्दिरा लक्षिमस्युको जीवनीमा आधारित वृत्तचित्र सार्वजनीक गरिएको छ । कोरोनाका कारण जुमको माध्यमबाट घटस्थापनाको दिनको शुभ साइतमा संस्कृतिविद् एबं वरिष्ठ साहित्यकार तेजेश्वर बाबु ग्वंगले वृत्तचित्र सार्वजनिक गर्नुभएको हो ।
वृत्तचित्रलाई सार्वजनिक गर्दै मन्तब्य दिने क्रममा ग्वंगले भक्तपुरका महत्वपूर्ण बिभिन्न सांस्कृतिक वैभवलाई यसरी विस्व सामू पुर्याउन आ(आफ्नो किसिमले भूमिका निर्बाह गर्ने सबैलाई धन्यवाद ज्ञापन गर्नुभयो ।
नेपाली उद्यमी, गैर आवासीय नेपाली संघ अन्तर्राष्ट्रिय समन्वय परिषदका भूतपूर्व अध्यक्ष एबं अन्तराष्ट्रिय नेपाली कलाकार समाजका विश्व सल्लाहकार जीवा लामिछानेले हाम्रा लोकवाजा, लोकगीत, नृत्य हाम्रो सांस्कृतिक धरोहर भएकोले हाम्रो सांस्कृतिक परंपराको नासो धिमे र नौवाजा आफूले सिकेर नयाँँ पुस्तालाई हस्तान्तरण गर्ने अभियानमा लाग्ने इन्दिरा लक्षिमस्युको जति प्रसंशा गरे पनि कम हुने बताउनुभयो ।
लामिछानेले भावनामा आएर गरिएका काम दिगो हुन नसक्ने बताउँदै नृत्य र वाजाको परंपरालाई सामयानुकूल ब्याबसायिकिकरण गर्न सकियो भने मात्रै यस्ले स्ठायित्व पाउने भएकोले विस्वका ८० भन्दा बढी मुलुकमा फैलिएको गैर आवासीय नेपाली सङ्गठन यो कार्यमा सहयोगी बन्न सक्ने धारणा ब्यक्त गर्नुभयो ।
लुम्बिनी कपिलवस्तु विस्व अभियानका विस्व संयोजक एबं अन्तरराष्ट्रिय नेपाली कलाकार समाजका विस्व सल्लाहकार रामकुमार श्रेष्ठले साँस्कृतिक, बिबिधताका आधारमा विस्वकै धनी देश नेपालमा नेवार समुदायको सांस्कृतिक परंपरा, रीति रिवाज अत्यन्तै बैभवशाली मानिने बताउँदै देशभर कूल १३ लाखको हाराहारीमा नेवारको जनसंख्या रहेकोमा करीब ६ लाख काठमाण्डौ उपत्यकामा भएका नेवार समुदायले नै मूलतस् नेवारी भाषा र संस्कृतिलाई जोगाइराख्न महत्वपूर्ण भूमिका निर्बाह गरिराखेको मानिनेमा हाल उपत्यका बाहिर पनि नयाँँ पुस्ता यो कार्यमा सकृय हुन थालेकोमा खुशी ब्यक्त गर्नुभयो ।
श्रेष्ठले ‘धिमे बाजा’ महिलाले बजाउन त के छुन पनि नहुने भन्ने मान्यताका बाबजुद बिभिन्न समस्या र ब्यबधान सामना गर्दै अत्यन्तै संघर्षपूर्ण तवरले नयाँँ पुस्ताका युवतीहरुले आधिकारिक रुपमै बजाउने बातावरण तय गर्नु हुने इन्दिरा लक्षिमस्यु प्रेरणाको श्रोत भएको र यस्ता प्रेरणादायी लुकेको प्रतिभालाई डकुमेण्ट्रीको माध्यमबाट धेरैको सामु ल्याउन गरिएको यो प्रयास आँफैमा अर्को प्रसंसनिय काम भएको बताउनुभयो ।
अस्ट्रेलियाको भिक्टोरिया राज्यका अबैतनिक महाबाणिज्य दूत चन्द्र योञ्जनले नेपाल महिला सशक्तिकरणको बाटोमा गैराखेको बेलामा नयाँँ आयाम थपिदिने काम भन्दै इन्दिरा लक्षिमस्युको कामप्रति खुशी ब्यक्त गर्नुभयो ।
कार्यक्रममा वरिष्ठ गीतकार सुबासचन्द्र ढुङेल, साहित्यकार ध्रुब मधुकर्मी, अस्ट्रेलियाको भिक्टोरिया राज्यको बहुसांस्कृतिक आयोगका वारवन साउथ वेष्ट क्षेत्रका क्षेत्रिय सल्लाहकार ज्ञानेन्द्र उप्रेती, ग्रेटर जिलोङ नेपालीज कम्युनिटीका अध्यक्ष डा सन्तोष पाण्डे, दिदीबहिनी समाज भिक्टोरियाकी अध्यक्ष जमुना पराजुली र वरिष्ठ बैज्ञानिक डा राजु अधिकारीको उपस्थिति थियो । उक्त बृत्तचित्रमा क्यामेरा तथा सम्पादन रिकी कर्माचार्य, मेकअप रोशना चौगुठी, सहनिर्देशन रोशन धौभँडेल र अल्वर्ट बज्राचार्यको ब्यवस्थापन रहेको छ । उक्त वृत्तचित्र सुशिलचालिसेले निर्देशन गर्नुभएको हो ।
मोर्डन स्कूल एबं कालेजका संस्थापक प्रधानाध्यापक बाबुकाजी कसपालको स्वागत मन्तब्य र भक्तपुर सांगितिक समाजका अध्यक्ष प्रविण शाहीको अध्यक्षतामा सन्चालित कार्यक्रममा दुबैले मन्तब्य दिने क्रममा अस्ट्रेलिया निवासी सुशिल चालिसेले बिदेशमा बसेर पनि यसरी वृत्तचित्र बनाएर नेपालप्रति देखाएको माटोको मायाको मुक्त कण्ठले प्रसंशा गर्नुभयो । भक्तपुर सांगितिक समाज आयोजक र मोर्डन स्कूल तथा कलेज सह आयोजक भएको कार्यक्रमको सन्चालन शशी कसपाल र बाबुराम पराजुलीद्धारा गरिएको थियो ।
प्रकाशित | २ कार्तिक २०७७, आईतवार १९:०५
